Mateusz Erle
Boże Ciało, czyli Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, to jedno z najważniejszych świąt katolickich w Polsce. Obchodzone jest w czwartek po uroczystości Trójcy Przenajświętszej, czyli 60 dni po Wielkanocy. Święto ma charakter dziękczynny i adoracyjny wobec Eucharystii, którą katolicy uznają za realną obecność Jezusa Chrystusa pod postacią chleba i wina.
Historia święta
Początki Bożego Ciała sięgają XIII wieku. Inicjatorką ustanowienia święta była św. Julianna z Cornillon, augustianka z Liège (dzisiejsza Belgia), która miała widzenia, w których Chrystus wyrażał pragnienie, by ustanowić osobne święto ku czci Eucharystii. W 1246 roku biskup Liège ustanowił święto lokalnie, a w 1264 roku papież Urban IV wprowadził je dla całego Kościoła bullą Transiturus de hoc mundo. Wówczas też Tomasz z Akwinu przygotował teksty liturgiczne oraz hymny, m.in. słynny „Pange lingua”.
W Polsce Boże Ciało obchodzono już w XIV wieku. Po raz pierwszy procesję zorganizowano w 1320 roku w Krakowie. Od tego czasu święto przyjęło się w całym kraju i do dziś jest jedną z najważniejszych uroczystości w polskim kalendarzu liturgicznym.
Tradycja procesji
Najbardziej charakterystycznym elementem obchodów Bożego Ciała w Polsce jest uroczysta procesja eucharystyczna. Po głównej mszy świętej wierni wraz z duchowieństwem wychodzą z kościoła, niosąc Najświętszy Sakrament w monstrancji. Procesja zatrzymuje się przy czterech ołtarzach polowych, gdzie czytane są fragmenty Ewangelii związane z Eucharystią.
Ołtarze, budowane przez parafian i lokalne wspólnoty, dekorowane są kwiatami, zielenią oraz symbolami religijnymi. Udział w procesji biorą dzieci w strojach komunijnych i ludowych, ministranci, bractwa kościelne oraz mieszkańcy parafii. Dziewczynki sypią kwiaty przed Najświętszym Sakramentem, a chłopcy dzwonią dzwonkami.
Procesje są nie tylko wyrazem wiary, ale również elementem kultury ludowej. W wielu regionach zachowały się unikalne formy obchodów – np. procesje z udziałem strażaków, orkiestr dętych, konnych ułanów czy regionalnych zespołów folklorystycznych.
Znaczenie święta
Boże Ciało to publiczne świadectwo wiary w realną obecność Chrystusa w Eucharystii. Dla wiernych jest to okazja do refleksji nad duchowym znaczeniem Komunii Świętej oraz do zamanifestowania przywiązania do Kościoła.
To również dzień wolny od pracy w Polsce – zgodnie z ustawą z 1951 roku o dniach wolnych od pracy. W wielu miejscowościach, zwłaszcza mniejszych, uroczystości Bożego Ciała gromadzą całe społeczności i mają także wymiar tożsamościowy i kulturowy.
Współczesność i wyzwania
W ostatnich latach obserwuje się pewne zmiany w sposobie obchodzenia Bożego Ciała – szczególnie w dużych miastach, gdzie procesje bywają skromniejsze, a uczestnictwo maleje. Mimo to, w wielu parafiach nadal jest to wydarzenie o dużym znaczeniu religijnym i społecznym.
W czasie pandemii COVID-19 w latach 2020–2021 procesje były ograniczane lub przenoszone do kościołów, co było wyjątkowym odstępstwem od tradycji. Obecnie uroczystości wróciły do pełnej formy, choć towarzyszą im również dyskusje o miejscu religii w przestrzeni publicznej.
Napisz komentarz
Komentarze